حافظه ما دو جزء اصلی دارد: یک بخش آن مربوط به توانایی فکر کردن است که در حال حاضر در ذهن فعال است و بخش دیگر برای ثبت اتفاقات طولانی‌مدت، توانایی‌ها و حقایق است.
۵ نوع حافظه‌ی انسان:
۱. حافظه‌ی فعال کوتاه‌مدت
حافظه‌ی کوتاه‌مدت موقت است. مشخصه‌ی بارز آن گنجایش کم است و سریع پر می‌شود. به طور میانگین می‌توانیم ۷ مورد غیر مرتبط نظیر حروف، کلمات و اعداد را برای چند دقیقه حفظ کنیم. روان‌شناسان یافته‌اند که حافظه‌ی کوتاه‌مدت در حین صحبت کردن، فکر کردن و کار کردن در دسترس است؛ به همین دلیل برای تأکید بر نقش مؤثرش به آن حافظه‌ی فعال (به انگلیسی: working memory) نیز می‌گویند.
۲. حافظه‌ی رویدادی
(به انگلیسی:Episodic memory) ما از این حافظه برای پاسخ به سؤالاتی نظیر (دیشب چه‌کار کردی؟) یا برای یادآوری اولین باری که برف دیدیم یا در دریا شنا کردیم، استفاده می‌کنیم. خاطرات، به‌خصوص اتفاقات، هر چه‌قدر مهیج‌تر باشند راحت‌تر به یاد آورده می‌شوند. اگر به رویدادهای مهم زندگی‌تان، مثل تعطیلات و روزهای تولد فکر کنید، به احتمال زیاد این خاطراتی که به طور واضح به خاطر می‌آورید به دلایلی پایدار می‌مانند؛ اما امکان دارد برخی از آن‌ها که اهمیت چندانی ندارند با یکدیگر ادغام شوند.
۳. حافظه‌ی بلندمدت
تمام چیزهایی که می‌دانید، تمام کارهایی که می‌توانید انجام دهید، بیش‌تر اتفاقات زندگی‌تان به علاوه چیزهای شگفت‌انگیزی که نمی‌دانستید می‌دانید، همه در مخزنی با گنجایش فوق‌العاده زیاد به نام حافظه‌ی بلندمدت ثبت می‌شوند.
۴. حافظه‌ی معنایی
(به انگلیسی:Semantic memory) حافظه‌ی معنایی محل ذخیره‌ی اطلاعات عمومی، حقایق، مفاهیم و لغات است. این نوع حافظه به ما کمک می‌کند تا به سؤالاتی نظیر (پایتخت ایتالیا کجاست؟) پاسخ دهیم. قطعاً جواب را می‌دانیم اما فراموش کرده‌ایم که کجا، کی و چه‌طور آن را یاد گرفتیم. حافظه‌ی رویدادی و معنایی در یادآوری اتفاقات گذشته هم‌پوشانی دارند. برای مثال دانستن نتیجه‌ی انتخابات دوره‌ی قبل به دلیل حافظه‌ی معنایی ماست اما اهمیت رویدادهای سیاسی به ما کمک می‌کند تا خاطرات مرتبط با آن را نیز به یاد آوریم که درحقیقت این یادآوری از حافظه‌ی رویدادی نشئت می‌گیرد.
۵. حافظه‌ی روندی
(به انگلیسی:Procedural memory) این حافظه شامل توانایی‌های ذهنی و فیزیکی می‌شود که در طول زمان کسب کرده‌ایم؛ مثل رانندگی، دوچرخه‌سواری، نوشتن و استفاده از صفحه‌کلید کامپیوتر. بیش‌تر دانش روندی ما به صورت خودکار و بدون این‌که آگاهانه فکر کنیم که چه‌طور کاری را انجام می‌دهیم استفاده می‌شود. برخی توانایی‌هایی که یاد گرفته‌ایم مانند خواندن یا دوچرخه‌سواری بدون نیاز به تلاش، تدوام می‌یابند؛ اما اگر از توانایی‌هایی نظیر صحبت به یک زبان دیگر یا نواختن آلات موسیقی استفاده نکنیم به مرور زمان فراموش می‌شوند.
مدرس: استاد اردستانی
